قلعه ضحاک
افسانه کهن
قلعه ضحاک قلعه افسانه ای هشترود از آثار باستانی ایران است که در دوره‌های پیش از اشکانیان ساخته شده . این قلعه در دوره پارتی‌ها در اوج کاربرد خود بوده و تا دوره تیموریان نیز سرپا و مورد استفاده قرار گرفته است.
ایران سرزمین قلعه‌ها است ومیتوان گفت در سراسر شهرهای آن قلعه‌های متفاوتی وجود دارد. این قلعه‌ها که به صورت پراکنده در مناطق مختلف ساخته شده‌اند، برخی دارای موقعیت کوهستانی و برخی نیز در درون دهکده‌ها یا شهرها ساخته شده‌اند. قلعه‌هایی که در مناطق کوهستانی و صعب‌العبور ساخته می‌شوند یا کارکرد نظامی دارند یا به قصد امنیتی و برای دور ماندن از حمله دشمن و به قصد دفاع شکل گرفته‌اند. قلعه هشترود نیز یکی از قلعه‌هایی است که در منطقه‌ای کوهستانی و صخره‌ای ساخته شده است که شواهد نشان می‌دهد به احتمال بسیار، دژی نظامی بوده است.
قلعه ضحاک
قلعه ضحاک یا قلعه آژدهاک که با نام محلی نارین قالا نیز شناخته می‌شود، در ۲۰ کیلومتری جنوب شرق شهرستان هشترود در استان آذربایجان شرقی واقع شده است. قلعه ضحاک را از بناهای بازمانده پایان دوره اشکانی و ساسانی می‌دانند. کارکرد قلعه به طور واضح مشخص نیست و برخی براین عقیده‌اند که این قلعه کارکرد نظامی داشته و برخی دیگر کارکرد آن را مثل دیگر قلعه‌های ایران دانسته‌اند. برخی محققان سابقه قلعه را به قبل از اشکانیان نیز می‌رسانند و آن را مربوط به آژدهاک مادی می‌دانند که تا دوره تیموریان برپا بوده است و چون بنا در دوره اشکانی رونق بسیاری داشته است، اکثرا آن را مربوط به دوره اشکانی می‌دانند. در حال حاضر برج های دیده‌بانی اشکانی بنا همچنان سالم مانده‌اند. در بررسی باستان‌شناسی منطقه، سفال‌هایی به دست آمده که مربوط به حاکمیت‌های پیش از اشکانیان است.
معماری قلعه
معماری قلعهقلعه ضحاک در حدود ۱۰کیلومتر طول و ۲کیلومتر عرض دارد. این قلعه که به‌عنوان دژ شناخته می‌شد، دارای معماری است که کارکرد نظامی آن را به ذهن نزدیک می‌کند. این قلعه از سه طرف مشرف به پرتگاه بوده و دیوارهای آن کنده‌کاری شده‌اند. قلعه از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است. این بخش‌ها عبارت‌اند از مخازن سنگ، آب‌انبار، آسیاب، سالن شورا، حمام و ده‌ها قسمت دیگر. از مجموعه بناهای قلعه، تنها بنای خارج از خاک که تقریبا سالم مانده، چهارطاقی است که با گذشت زمان، پوشش طاق و یکی از پایه‌های آن تخریب شده که مورد مرمت قرار گرفته است.
آب و هوای منطقه و شهرستان هشترود
آب وهوای شهرستان هشترود در زمستان سرد خنک و در تابستان معتدل و مطبوع می باشد به طوری که در تابستانها متوسط دمای این شهرستان در بالاترین درجه ٣٠ درجه می باشد که نشان دهنده ی این مطلب است که هشترود دارای تابستانهای معتدل و دلچسبی است اما در زمستان متوسط دمای این شهرستان ١٩ درجه است که نشانگر این موضوع می باشد که به طور متوسط بارندگی این شهرستان در سال ٨١-٣5٠ میلیمتر بوده است .
که این رقم نشان می دهد که هشترود به واسطه این بارشها دارای زمینهای حاصلخیز است.شغل اکثر مردم دامداری و کشاورزی می باشد تعداد روزهای یخبندان این شهرستان ١١٨ روز است و مجموع ماههای خشک و یخبندان ٧-٩ ماه است متوسط رطوبت نسبی 6٨درصد است و متوسط تبخیر در این شهر ٣5٠ میلیمتر و در دهستانهای هشترود ٣55میلیمتر می باشد هشترود از نظر آب و هوایی در ناحیه ی نیمه خشک مدیترانه ای قرار گرفته است.
